Lurraren Hidrosfera

Lurreko ura

Lurrean den ura honela banatuta dago: %97 ur gazia da, eta %3, ur geza.

Ur geza honela banatuta dago:

•%79 izotz eta elur eran dago.

•%20lur azpiko urak dira, lurzorua bustitzen duten urak.

•Gainerako %1a aintziretan, lurzoruan, atmosferan, ibaietan eta izaki bizidunetan dago.

Uraren propietateak

Propietateak	Gainazalean gertatzen diren zenbait prozesu	Izaki bizidunengan gertatzen diren zenbait prozesu
Oso disolbatzaile ona da	Lurrazaleko hainbat mineral disolbatzen ditu. Gatz disolbatuak itsasoraino eramaten ditu.  Gasak ere disolbatzen ditu.	Organismoen barnean , garraiobide gisa balio du.
Bero kantitate handia xurgatzen du	Klima leuntzen du. Ozeanoak eta itsasoek udan beroa xurgatzen dute, et neguan askatu.	Oso hozgarri eraginkorra da, izaki bizidunak izerditzean lurrundu egiten delako.
Ezohiko dilatazioa du	Substantzia guztiak konprimitu egiten dira egoera likidotik solidora igarotzean ura aldiz, dilatatu egiten da izoztean.	Aintziretan, ibaietan eta itsasoetan , izotza ur gainean gelditzen da eta sortzen den azaleko geruza izoztu horren azpian urak likido da.
Substantzia itsaskorra da	Ura eraginkortasunez itsasten zaie gainazal mota gehienei hau da, busti egiten da.	Landareen hodi mehetan gora egiten du urak eta horri esker, beharrezkoak dituzten hainbat substantzia landareen barnealdean zehar ibil daitezke.

Ozeanoetako ura

Ozeanoetako uraren ezaugarriak

• Ur gazia da
• Gasak ditu disolbatuta. Nitrogenoa, oxigenoa, karbono dioxidoa eta beste gas batzuk ditu ozeanoetako urak.
• Olatuen eraginez, ura eta airea nahasi egiten baitituzte.
• Izaki bizidunen jardueraren bidez. Fotosintesia egiten dutenek oxigenoa sortzen dute, eta izaki bizidun guztion arnasketak karbono dioxidoa sortzen du.
• Tenperatura aldatu egiten da sakonera zenbatekoa den. Sakonera zenbatekoa den. Gainazaleko ura berotzen du, eta beraz, ur horrek tenperatura altuagoa da beherago dagoenarena baino.

 Ozeanoetako uraren mugimenduak

• Olatuak haizearen eraginez uraren gainazalean sortzen diren uhinak dira.
• Itsaslasterrak ur-masen mugimenduak dira.
• Mareak itsasoko uraren aldizkako igotzeak eta jaisteak dira.

Grabitazio-erakarpenak sortzen ditu ilargiak.

Kontinenteetako ura

Gatz gutxiagokoa da, eta horregatik, ur geza   esaten zaio. Hainbat formatan dago:

oAintzirak lurraren sakonunetan pilatutako ur-masak dira.

oIbaiak ur-laster iraunkorrak dira.

oUharrak eta errekak urtearen sasoi batzuetan lehor egoten diren ur-lasterrak dira.

oLur azpiko urak lur azpiko harriak bustitzen dituzten ur-pilaketak dira.

oInguru zingiratsuak, padurak eta hezeguneak horrelakoetan, lurzorua istilduta egoten da urte osoan.

oGlaziarrak izotz-pilaketak dira.

Uraren zikloa

Euria ari duenean urak sortzen ditu putzuak gainazalean zehar ibili joaten diren lekuan. Bero eginez gero ur hori berehala lurruntzen da.

Prozesu hauek gertatzen dira uraren zikloa deritzonean:

oLurruntzea ur likidoa gas bihurtzen da. Ura hidrosferatik atmosferara igarotzen da.

oKondentsazioa gasa ur likido bihurtzen da. Horrek sortzen ditu hodeiak eta batzuetan prezipitazioak.

oGainazaleko isurketa urak lurraren gainazalean duen mugimendua da.

oInfiltrazioa gainazaleko ura lur azpian sartzen da.

Ura, behar beharrezkoa da

Zertan erabiltzen dugu ura?

Ur gehiena nekazaritzarako erabiltzen da. Ez da edateko ura izaten. Beste zati handi bat industrian erabiltzen da, eta hura ere ez da edateko izaten. Kontsumitzen dugun gainerako ura etxerako izaten da. Edateko ura da, eta elikaduran, garbiketa-kontuetan eta abarretan erabiltzen dugu.

Ura aurrezteko neurriak

oDutxatzea bainatu beharrean, eta xaboia ematen ari garen bitartean iturria ixtea.

oOntzi- eta arropa-garbigailuak erabiltzea, eta piztu aurretik ondoa betetzea.

oUra aurrezteko gailuak jartzea komuneko tangan.

oIturria ixtea, hortzak garbitzen zaren bitartean.

Ahora version Power Point